Otomobillerin elektrik ve şarj aksamının en önemli parçası olan şarj dinamosu diğer adıyla alternatör nedir ve ne işe yarar? Alternatör arızası belirtileri nedir gibi sorulara yanıt arayacağız.
Bir otomobilin yakıt kadar çalışması için elektrik ihtiyacı da vardır. Motorun çalışmasından tutun araç içi donanımların aktif olmasına kadar elektrik ihtiyacı duyulmaktadır. Bir otomobilin elektrik ihtiyacı için şarj dinamosu ve akü gibi bileşenler ciddi rol oynarlar. Ancak alternatör yani şarj dinamosu çok daha ciddi görevi vardır.
Şarj Dinamosu (Alternatör) Ne İşe Yarar?
Aracınızı çalıştırmak için anahtarı iki sekme döndürmeniz gerekmektedir. İlk çevirmenizde gösterge tablosunda işaretlerin ve ışıkların yandığını görürsünüz. Çünkü bu sırada akü devreye girmiştir ve tüm ihtiyaç duyulan elektrik enerjisi akü tarafından sağlanıyor demektir. Motoru çalıştırana kadar tüm her şey akünün elektriğini eksiltir. Aküyü otomobilin bataryası olarak görebilirsiniz. Eğer şarj edilmezse kısa süre sonra bitecek ve aracınızda motor dahil hiçbir şey çalışmaz olacaktır. Motoru çalıştırmak için marşa bastığınız sırada akü devreden çıkar ve artık alternatör devreye girer. Diğer adı şarj dinamosu olan bu parça çalışması için gücünü krank milinden alır. Şarj dinamosunun ucunda bulunan kasnak, bir kayış tarafından döndürülür ve artık elektrik üretmeye başlar. Motor çalışırken ihtiyaç olan tüm enerji alternatör tarafından sağlanır. Ayrıca akünün eksilen enerjisi de şarj edilir. Şarj dinamosundan çıkan enerji, bileşenlere aktarılmadan önce konjektör adı verilen bir sisteme aktarılır. Çünkü alternatörün ürettiği voltaj yüksek veya düşük olabilir. Bu da sistemde bulunan elektrikle çalışan parçaların yüksek voltaj nedeniyle arıza vermesine neden olacaktır. Aracınızda şarj dinamosu arıza yaptığı zaman sürüş açısından çok ciddi sonuçlar doğuracaktır.
Şarj Dinamosu Arızası Nasıl Anlaşılır?
Aracınızda alternatör tamamen bozulduğu zaman zaten yolda kalacaksanız. Çünkü arabanın ihtiyacı olan elektrik olmadığı için akü bitecektir. Şunu asla unutmayın, en yeni ve kaliteli akü bile bir otomobili en fazla 2 saat kadar idare edebilir. Şarj dinamosu arıza vermeden önce bir takım belirtiler verir.
1- Akü Işığının Yanması
Aracınızda akü ışığının motor çalışırken yandığını görüyorsanız, akü şarj olmuyor demektir. Alternatör arıza yapmaya başladığında voltaj değeri düşmeye başlar. Eğer aküye 13 volt ve altında elektrik gitmeye başlarsa, gösterge panelinde sürücüyü uyarmak için akü lambası yanmaya başlayacaktır.
2- Farların Bir Yanıp Bir Sönmesi
Aracınızda gaz verdiğinizde far ışıklarının arttığını, gazdan ayağınızı çektiğinizde ışık gücünün azaldığını görüyorsanız şarj dinamosu artık zayıflamaya başlamış demektir.
3- Akünün Çabuk Bitmesi
Akünün şarj olabilmesi için 14 volt civarında bir alternatör enerjisi gelmesi gerekmektedir. Eğer aracınızın aküsü sürekli boşalıyorsa şarj dinamosunun gücü azalmış demektir. Ancak akü eskidiği zamanda şarj tutmayacaktır.
4- Sürtme Sesi Gelmesi ve Yanık Kokması
Şarj dinamosunun içinde küçük mıknatıslar bulunur. Bunlara halk arasında veya sanayi ağzında kömür adı verilir. Bunlar zamanla aşınırlar. Aşındığı zaman şarj dinamosundan yanık kokusu gelmeye başlar. Ayrıca motor çalışırken bir sürtme sesi duyuyorsanız alternatör zayıflamış olabilir.
Sonuç olarak aracınızda yukarıda saydığımız belirtilerden bir veya daha fazlası varsa bir oto elektrikçide aracınızın alternatör voltajını ölçtürmeniz gerekmektedir. Sağlıklı bir şarj dinamosu 13.5 ile 14.5 volt arasında elektrik sağlaması gerekir. Eğer bu değerlerin altında veya üstünde ise mutlaka şarj dinamosunun tamir edilmesi gerekir. Şayet arızayı görmezden gelirseniz aracınızda elektrik donanımları zarar görebilir ve ileride çok daha fazla arızaya neden olabilir.
 Nedir ve Arızası Nasıl Anlaşılır?){kind=link}